kudtmlogo

Културно уметничко друштво Таше Милошевски од Ресен, Република Македонија постои од 1945 година. Во негови рамки работат повеќе групи кои ја негуваат старата македонска песна и македонската фолклорна уметност.

Со анимирање на фолклорното богатство започнуваме со најмладите членови кои се на возраст од 6 до 8 години. Повозрасните во своите групи започнуваат да ги изучуват и изведуваат фолклорните кореографии, со цел во наредната диференцијација да бидат веќе подготвени да учествуваат на детски фолклорни фестивали до 14-годишна возраст.

Ансамблот за народни песни и игри користи мошне богати и оригинални традиционални носии за сите сплетови кои ги изведува, носии кои изобилуваат со рачно изработени везови и други орнаменти, со што се збогатува вкупниот впечаток при нашата изведба на уште побогата концертна програма.

Нашиот Преспанско – Македонски менталитет, нашата срдечност и дружељубивост и овозможи на нашава прекрасна општина да се побратими со многу градови ширум светот (Корчула – Хрватска, Елверум – Норвешка, Егирдир – Турција, Вегров – Полска, Краун Поинт – САД) и во реалноста да го сее семето на нашите вековни традиции и да ги чува корените на нашиот народ. КУД Таше Милошевски веќе седум години, традиционално од 24-ти до 28-ми септември секоја година, успешно организира и меѓународен фолклорен фестивал кој се одржува под името „Преспански јаболкобер“.

Културното наследство, материјално и нематеријално, со својата разновидност и посебност е богатство на човештвото, а неговата заштита е еден од најзначајните показатели за препознавање, дефинирање и афирмација на културниот идентитет.

Основните цели и задачи на КУД Таше Милошевски се:

  • негување, омасовување и развој на народниот изворен фолклор и песна (мелос) на македонскиот народ
  • негување и збогатување на традиционалните македонски изворни обичаи на фолклорот и мелосот, како и на националните малцинства што живеат во Македонија
  • негување и омасовување на драмската уметност
  • негување и омасовување на рецитаторската уметност
  • негување и омасовување на музичката уметност, староградската песна и слично
  • КУД Таше Милошевски организира и остварува тесна соработка со соодветни организации и друштва од Републиката и пошироко, со локалната самоуправа, со Министерството за култура и со други културни институции и други институции
  • организира концерти и други настапи на јавни манифестации во градот, општината и пошироко
  • обезбедува постојана соработка со средствата за јавно информирање запознавајќи ја пошироката јавност за работата на КУД-от
  • формира посебни секции (групи): фолклорна, драмска, рецитаторска, инструментална и музичка каде што ќе дојдат до израз уметничките способности на членовите

Претседател: Љупчо Пецалевски

  • Собрание 
  • Извршен одбор 
  • Надзорен одбор 

Лежи во Горна Преспа, на падините на планината Петрина.

Во римско време, поради стратегиската положба на овој крај, биле формирани повеќе воени логори и патни станици. Една древна транзитна станица на магистралниот пат Виа Егнација била позната под името Скиртијана. Подоцна, на нејзиното место била основана словенската населба Ресен. Околината на Ресен е познат овоштарски крај по одгледување и производство на јаболка, па многумина го нарекуваат „Македонска Калифорнија“.

Благодарение на извонредната глина е развиено грнчарството, а во 1971 год. е основана „Ресенската керамичка колонија“.

Највпечатлив објект во градот е „Сарајот“, кој е изграден во почетокот на XX век. Според преданието, во Ресен живееле двајца другари. Едниот од нив отишол да студира во Париз, а другиот останал во Ресен. По извесно време од Париз стигнала разгледница на која била насликана зграда како денешниот сарај. Тогаш другарот кој останал да живее во Ресен (бегот), наводно, рекол: „Ти ќе гледаш таква зграда, а јас ќе живеам во неа“. Градена е од мермер и делкан камен.

Во 2003 година првпат во Отешево беше одржан Интернационалниот театарски фестивал – Актерот на Европа. Негова цел е заживување на театарската култура во Преспанскиот регион на трите соседни држави – Македонија, Грција и Албанија. Фестивалот се одржува секоја година во почетокот на месец јули.

Под градот се простира Преспанското Езеро, второто по големина природно езеро во Република Македонија. Лежи на 853 м н.в. и зафаќа површина од 274,3 км2. Од нив на Македонија ѝ припаѓаат 176 км2, на Албанија 49,4 км2 и на Грција 47,8 км2. Во правецот север – југ езерото е долго 28,6 км, а широчината му изнесува 16,9 км. Најголемата длабочина на водата е 54 м. Езерото не прима некоја поголема притока, а од него не истекува ниту една река, меѓутоа познато е дека на повеќе места водата понира под планината Галичица и оди во Охридското Езеро. Температурата на езерската вода во август изнесува 24,3 степени. Провидноста на водата се движи од 1,50 до 7,20 м.

Дел од Преспанското Езеро, оној кај селото Езерани, е ставен на Рамсарската листа на водни живеалишта.

Причината за тоа е што околу езерото се регистрирани 96 видови водни птици. Од списокот на Рамсарската листа на кој 48 видови птици се ставени под трајна заштита, 17 се среќаваат на Преспанското Езеро.

Во Преспанското Езеро се наоѓа островот Голем Град. На него постојат неколку објекти. Еднокорабната црква „Свети Петар“ и фреските на нејзините ѕидови потекнуваат од XIV век. Меѓу композициите се и две ретки сцени во македонскиот фрескоживопис – „Опсадата на Цариград“, и „Бегството во Египет“. Тука се и остатоците од разурнатата црква „Свети Димитрија“. Археолозите имаат откриено остатоци и од други цркви што биле градени во периодот од X до XIV век, како и римска некропола и остатоци од луксузна римска куќа.

Островот денес не е населен со луѓе. Тој е прогласен за природен резерват и на него живеат неколку видови змии, голем број птици и повеќе видови растенија, меѓу кои и дрвото фоја.

Планината Галичица, која ги дели Преспанското и Охридското Езеро, е прогласена за национален парк во 1958 год. Се простира на површина од 22.750 хектари. Најниската точка е на нивото на Охридското Езеро – 693 м, односно Преспанското Езеро – 852 м, а највисоката точка е врвот Галичица – 2 275 м. Планината е богата со животински свет: мечки, диви кози, диви свињи, срни и повеќе видови птици. Се среќаваат околу 130 видови дрвја и грмушки, што претставува голема реткост во Европа. Низ Националниот парк се изградени 80 км асфалтни патишта. Тие водат по должината на крајбрежјето на езерата и низ централниот дел на планината, при што се искачуваат на 1 630 м.

Од видиковецот „Гога“ се гледаат двете езера.

Долж крајбрежјето на езерата, а во рамките на Националниот парк, се распоредени манастирите: „Свети Наум“, „Света Богородица Пештерска“, „Свети Стефан“, црквите – „Свети Илија“ во Елшани, „Света Богородица“ во Велестово и базиликата „Свети Ѓорѓи“.

На Галичица има над 10 пештери.

Во рамките на Националниот парк постои ловен резерват.

На брегот на Преспанското Езеро, северно од селото Курбиново, се наоѓа црквата посветена на Свети Ѓорѓи. Живописот потекнува од 1191 година. Таа е мала, еднокорабна црква со полукружна апсида. Низ историјата била оштетувана од пожар, при што настрадале делови од живописот кој е поделен во три зони. Од фреските посебно внимание привлекуваат: Исус Христос и Свети Ѓорѓи кои се прикажани во натприродна големина, Св. Врачи, Св. Пантелејмон, „Благовештение“, „Вознесение Христово“, „Сретението на Ана и Елисавета“, „Раѓањето и крштевањето на Христос“, „Воскресение Лазарово“, „Успение Богородично“, „Влегување во Ерусалим“, „Распетие“ и „Оплакување“. Сликарството на црквата му припаѓа на Комненскиот период. Впечатливи се истакнатите форми на лицата и телата и елаборираните драперии, за кои историчарите на уметноста велат дека се барокно разиграни и му даваат печат на целиот насликан ансамбл. Композициите „Благовештение“, „Исус Христос“, фигурите од олтарната конха и други спаѓаат меѓу најубавите остварувања на византиското сликарство на просторот на Балканот.

На патот од Ресен кон Охрид се минува низ селото Косел, крај кое постои изгаснат вулкан. Од еден отвор постојано излегува гас богат со сулфур. Затоа често се чувствува мирис на расипано јајце. Од овде, оваа делница повторно завршува во градот Охрид.

Вести
nikolatrajkovski

Започна проектот „Дигитална збирка на КУД Таше Милошевски, Ресен“

Започнуваме со реализација на проект за дигитализација на постановките „Посеље”, „Малешевка” и „Радовишки собор”, со авторот Јовица Блажевски, поддржан од Министерството за култура на Република

Види повеќе »
Вести
nikolatrajkovski

Преспански јаболкобер 2022

Манифестацијата „Преспански јаболкобер 2022″ денеска официјално заврши со доделување на признанија меѓу кои ќе ги споменеме: – Признание за афирмација на Ресен и Преспа преку

Види повеќе »
Вести
nikolatrajkovski

Годишен концерт 2022 година

Секоја година на нашиот ревијален годишен концерт се доделуваат признанија на наши истакнати членови кои претставуваат наш начин да им се заблагодариме на истите, и

Види повеќе »

Членувањето во КУД Таше Милошевски може да биде:

  • Редовни членови
  • Спомагателни членови
  • Почесни членови

Доколку сакате да станете член тоа можете лесно да го направите во нашите простории.

Скоро секој регион во Македонија има своја карактеристика во поглед на носии и фолклорни игри. Изобилството од истите овозможи врвните стручнаци да ги создадат следните кореографии кои се само дел од репертоарот кој го изведуваме:


Осоговка 

Локалитет – Кочанско, Играчки состав – мажи

Карактер на орото: Типично машко темпераментно оро со изразени баланси, потскоци, доскоци и остри движења со двете нозе. Се игра со голема екстраваганција и одважност и на одредени моменти со гласни извици на играорците.


Тресеница 

Локалитет – Мариово, Играчки состав – жени

Карактер на орото: Типично женска игра со одмерени и достоинствени движења и изразено балансирање на телото. Содржи и динамичко драмски елементи, како тресење на крпи и огледување во огледало, со кои се прикажува подготовката на момата да ја истакне својата грациозност и убавина.


Старо Тиквешко 

ЛокалитетТиквешко, Играчки состав – мажи 

Карактер на орото: Типично машка игра составена од пет дела во која има градација во темпото од бавно кон брзо. Првиот и вториот дел се побавни и се играат едноставно со изразити баланси и играње на колена, а другите три дела се доста побрзи со потскоци и доскоци, вртења на телото, клекнување на двете нозеи легнување на нозете и рацете.


Водарки 

Локалитет – Македонија, Играчки состав – жени

Карактер на орото: Типично женска кореографија преку која се покажува старата традиција на момитe кои од селските чешми во стомни полнат вода. Кореографијата изобилува со мимичко- драмски елементи и вокална изведба. Почетокот преку кој се демонстрира начинот на носење на стомните е во побавно темпо. Во продолжение темото нагло се забрзува и со нежни доскоци во испреплетени леси на три групи од играорки се манифестира умешност и убавина.


Калајџиско 

Локалитет – Велешко, Играчки состав – мажи и жени

Карактер на орото: Умерено брзо оро кое кон крајот се забрзува. Се одликува со мирни движења и балансирани чекори, потоа доскоци и потскоци со ниски потклекнувања. Изобилува со мимичко-драмски елементи својствени за калајџискиот занает – калаисување на садовите, бришење и светнување на тепсиите, бришење на потта на калајџиите. Конечно претставата на стариот занает е кореографија исполнета со соло настап и песна на калајџијата и песни и игри од страна на другите играорци како негови помошници во занаетот.


Билјана 

Локалитет – Охридско, Играчки состав – жени

Карактер на орото: Многу атрактивна кореографија која од умерено брза финишира во брзина која му дава впечатливост на женските чекори како да се везени еден за друг. Кореографијата го прикажува традиционалниот начин на белеење на платното на бреговите на Охридското Езеро, а низ самата изведба со платната се прават и фигури кои му даваат на кореографијата посебна атрактивност и визуелна исполнетост.


Преспански игри 

Локалитет – Преспа, Играчки состав – мажи и жени

Карактер на орото: Кореографија во која можат да се забележат разновидни ритми и брзина на темпото. Единствена во која женските со грациозност ја подигнуваат ногата повеќе од вообичаеното во македонскиот фолклор. Претставата е еден вид натпревар помеѓу жените и мажите во рамките на љубовната бајка која се пренесува преку игра. Финишира со сплотување и компактност со многу богатата атрактивна завршница со специфични чекори.


Жетварки 

Локалитет – Кочанско, Играчки состав – мажи и жени

Карактер на орото: Музичко-сценска престава за вековните традиции за жетвените активности. Темпераментните ора му даваат весела конотација на многу тешката активност која се презентира. Гледајќи ја кореографијата на секој му станува јасно за што се работи, а тоа зборува за оригиналноста во изборот и презентацијата на сите елементи во рамките на целината која е прекрасна.


Копачија 

Локалитет – Кичевско, Играчки состав – мажи и жени

Карактер на орото: Оваа кореографија ги синтетизира Свекрвино, Четворка, Малесора и Крстачко оро. Во сите нив, со различно темпо, се изведуваат многу кореолошки елементи со грациозност во движењата, достоинство и гордост. Се истакнува македонската силна жена, достоинствена, мудра, работлива, а истовремено и македонецот како силен, непокорлив, горд, воинствен, работлив, но и многу надарен за игра и песна. Сѐ ова ги фасцинира и ги остава без здив набљудувачите и претставува натпревар во игра.


Комитско 

Локалитет – Крушево, Играчки состав – мажи и жени

Карактер на орото: Комитското како кореографска целина претставува еден вид музичка драма. Со многу мимичко-драмски елементи се претставува борбата на македонскиот народ против османлиите и тоа на многу меланхоличен начин, така што набљудувачите добиваат сознание за подготовката, водењето на битката и загинувањето на јунаците во крвавата битка. На почетокот бавното темпо градира во постепено забрзување во текот на претставата за водење на битката, за во самиот финиш, во потполн мрак да се појави македонската жена, со свеќа во рацете,  манифестирајќи тага за изгубените животи на своите најмили. Музичката подлога во тие моменти ги растреперува чувствата и морници го ежат телото.


Егејска 

Локалитет –Егејска Македонија, Играчки состав – мажи и жени

Карактер на орото: Кореографијата е испреплетена со надигрување и кокетирање помеѓу машките и женските. Започнува во бавен ритам со женско оро и нежни чекори, продолжува со машко оро кое изобилува со елеганција на изведбата на чекори кои се одигруваат со специфично балансирање на тежината и удари на петица, за да финишира во ритам кој е доста брз, во парови, и се изведуваат елементи кои се многу атрактивни и синхронизирани со брзината и веселоста на музиката.


Источна 

Локалитет – Штип, Играчки состав – мажи и жени

Карактер на орото: Многу динамична кореографија, во брз ритам и исклучително брзи чекори. Спој е на повеќе изворни ора како што се Крстачко оро, Единаесетката и Петорката со која се финишира. Провејувањето на песната му дава посебен белег во моментите на надигрување и заведување на мажите и жените, а извиците во самата игра се многубројни и ја изразуваат гордоста, самопочитта и непоколебливоста на македонскиот народ.


Ресенски игри 

Локалитет – Ресен, Играчки состав – мажи и жени

Карактер на орото: Синтеза на изворни ора специфични за Преспанскиот регион. Елементи и чекори кои се среќавале на веселбите во минатото за празниците и свадби. Кохезија на брзо женско и бавно машко темпо, во повеќе различни ритми на орото. Како единки, во рамките на целината, која ја изведуваат како продукт на заедничка соработка помеѓу КУД Таше Милошевски и нашите колеги од Грција и Албанија во рамките на проектот „Заедно за подобра Преспа“. Носијата е вистинска реткост и самата го надополнува изразот на гордост, одважност и на недопирливост.

Играорен кор

Дигитална Збирка

„Дигиталната збирка на КУД Таше Милошевски, Ресен (фаза 1)“ е проект кој го спроведува КУД Таше Милошевски. Тој претставува опсежен проект насочен кон препознавање на вредностите на традиционалните обичаи, фолклор и мелос и кон нивно соодветно вреднување и презентирање во нашата земја и пошироко. Истиот е поддржан од Министерството за култура на Република Северна Македонија, како дел од Годишната програма за остварување на националниот интерес во културата за 2022 година.



РАДОВИШКИ СОБОР

Автор на кореографска постановка: Јовица Блажевски

Автор на музичката обработка: Дарко Илиевски

Локалитет: радовишко

Играчки состав: мешан (машки и женски)

Мешана кореографска постановка во која се застапени мажи и жени. Кореографската постановка претставува еден класичен македонски собор, но собор кој е веќе започнат (го нема оној почеток на соборот, каде што полека се собираат луѓето за соборот), и истиот е обележан со многу игра и песна. Играње кое преминува и во надигрување помеѓу учесниците, а воедно се искажува и драмски елементи на љубовно – хумуристично додворување помеѓу една многу отракана, итра и динамична девојка и едно младо скромно момче. Самата кореграфска постановка е направена со обработка на неколку изворни ора кои се играле во радовишко поле, но некои од нив и во радовишки шоплук. Станува збор за ората: -кукурику петле -Треченица -Тоска –Ситното -Пуштенка /малешевско. Ороводна песна – Покрај накрај Кате.

Текст од песна:

Покрај накрај Кате да се не удавеш. х2

Ако се удавам што те тебе брига. х2

Брига мене брига за твоите очи

за твоите очи за црните веѓи.

За црните веѓи за белото лице

за белото лице за рамната снага.



ПОСЕЉЕ

Автор на постановката: Јовица Блажевски

Автор на музичката обработка: Сашо Митев

Локалитет: Долни Полог

Играчки состав: мешан, машки и женски

Кореографска постановка инспирирана од фолклорната традиција во Долни Полог, или поточно регионот Посеље. Поради местоположбата на Посеље, која е помеѓу две планини (Шар Планина и Жеден Планина), голем дел од населението се занимавало со сточарство. Со почетокот на зимските денови, додека сѐ уште не е паднат снегот по планините, стопанот (газдата) ги повикува своите овчари заедно со стадата да се симнат од планините во Посеље, и стадата се прибираат претежно во своите големи дворишта, во објекти наречени племни каде што ја поминуваат зимата. Со самото пристигнување на стадата, овчарите ги носат и добиените производи (млеко, сирење..). Радоста за прибирање на стадата и завршувањето на пасата по планините, сточарите ја искажуваат преку пеење на песни, играње на ора и сето тоа прераснува во еден мал собор во кој се приклучуваат роднините, пријателите, соседите итн.

Во самата кореографска постановка се застапени традиционалните ора „Марица“ (женско оро), „Ајдучко“ (машко оро), „Циганчица“ (мешано оро), и исто така се обработени две песни, „Распукала Шар Планина“ и „Што ме боли главата“. Ова се ора и песни кои се најзастапени и на сите собори во Посеље, а ги има многу бидејќи секое село си има по една селска слава.

Играта се изведува во традиционална носија од регионот на Долен Полог.

Текст од песна:

Ехехејј..Жеден планиноо

Ехехејј..Шар планиноо

Распукала, распукала Шар Планина

ајде, распукала, распукала Шар Планина.

Распукала, распукала Шар Планина

ајде, распукала, распукала Шар Планина.

Ми потфати, ми потфати три овчара

ајде, три овчара, три овчара, девет стада.

Што ме боли главава ле

главава ме боли.

За главата – фино фесе

одозгора стодрам пискул.

Шарено, плетено, со срма ле везено.

А, што велиш, малој моме

да те глава боли!?

Што ме боли грлово ле

грлово ме боли.

За грлото – кован гердан

за челото – алтанче

за главата – фино фесе

одозгора стодрам пискул.

Шарено, плетено

со срма ле везено.

А, што велиш, малој моме, да те глава боли!?



МАЛЕШЕВКА

Автор на постановката: Јовица Блажевски

Автор на музичката обработка: Сашо Митев и Влатко Терзиски

Локалитет: Малешевски крај

Играчки состав: мешан, машки и женски

Играта е инспирирана од богатата фолклорна традиција од Малешевскиот крај. Искористени се фолклорните традиционални вредности од тој регион, за да се прикаже една секојдневна приказна на младите. Нивно заедничко дружење, меѓусебно шегобиење (мајтапење), појавувањето на љубовните симпатии и слично.

На самиот почеток од кореографијата имаме група на девојки (другарки) кои си сретнуваат едно убаво момче кое си шетка и си свирка на своето кавалче. Девојките мудро си одлучуваат да се шегобијат, така што во една ситуација тие му ја земаат и кријат неговата шубара. Но тоа мангупче не било наивно, си имало уште една шубара, си ја става на главата и си продолжува да си свирка. По обидот девојките да му ја земат и втората шубара, тој поучен од првата намера на девојките, излегува помудар и си ја спасува втората шубара.
Момчето оставајќи ги девојките да си играат, да си се дружат, си заминува да си ги повика своите другари (момчиња). Сето ова е прикажано во првото оро „Беровка“.

Со орото „Испајче“ се прикажува пристигнувањето на другарите на момчето, се разбира тој прв ги води напред до местото каде се девојките.
Понатаму со самиот тек на коеографијата преку песната „Јано тенка малешевке“, „Малешевското оро“, „Пантевото оро“ се пресликуваат и доловуваат драмски елементи на прикажување на љубовните додворувања и раѓањето на љубовните симпатии.
Впрочем и самата приказна завршува со предавање на еден убав цвет од страна на момчето (со кого на самиот почеток се шегуваат девојките) на една од девојките, а со земањето на цветот на девојката од момчето, таа покажува дека и тој му се допаѓа.

* ЉУБОВ, ОРО, ПЕСНА *, и „Малешевка“ на Јовица Блажевски стана ХИТ во македонскиот фолклор.

Текст од песна:

Јано тенка малешевко

мори Јано дилбер беровчанко

Јано бела ем црвена

мори Јано севда е голема

Јано бела ем црвена

мори Јано севда е голема.

Јано доста мома оди

мори Јано доста светот збори

Јано и старо и младо

мори Јано сал за тебе збори

Јано и старо и младо

мори Јано сал за тебе збори.

Кичице, кичице, кичице

кичице бујна лободо хеј.

Кичице кичице бујна лободо.

Дајми нож, дајми нож

дајми нож, дајми нож да се убодам хеј

заради, заради моми убави.


Skip to content